Stichting ‘Maak Ethiopië Gezonder’
De Stichting Maak Ethiopië Gezonder (SMEG) is in 2011 opgericht op initiatief van Hans en Mieke Doornbos. Hans werkte als gynaecoloog gedurende bijna 4 jaar op diverse plaatsen in Ethiopië, terwijl Mieke zich met name heeeft ingezet voor kwetsbare vrouwen en kinderen.
De stichting biedt een manier om in Nederland in wijdere kring geïnteresseerden te informeren omtrent de behoeften van de Ethiopische plattelandsbevolking en de armsten en kanslozen in de (sub)urbane gebieden. De stichting beoogt: het bevorderen van de gezondheid van de Ethiopische bevolking in de meest ruime betekenis (WHO definitie).
In de afgelopen jaren zijn een aantal kleinschalige projecten structureel ondersteund en/of succesvol afgerond. Dit varieert van het meefinancieren van een Maternal Waiting Area en ondersteuning van een weeshuis tot het realiseren van ' safe water sites' en opvang/scholing van straatkinderen in stedelijke gebieden. Vanuit onze doelstelling is essentieel: zelfwerkzaamheid van de Ethiopische doelgroep, kleinschaligheid en duurzaamheid. Het blijkt telkens weer hoe in brede kring in Nederland mensen en ook instanties zich betrokken voelen bij de kansarmen zowel in de steden als op het platteland. van Ethiopië. Verbeteren van de gezondheidssituatie impliceert evenzeer toegang tot onderwijs en bevorderen van zelfredzaamheid. Een overzicht van de sinds 2011 ondernomen activiteiten staat elders op de site.
Sinds begin 2015 zijn Hans en Mieke Doornbos weer ingeschreven in Nederland. Hun contacten met Ethiopië zijn voortgezet. Met name in Wolisso, Oromia State, bestaat een intensieve relatie met de coördinator en medewerkers van de afdeling Public Health van het St Luke Hospital. Deze afdeling heeft veel expertise en goodwill betreffende de realisatie van lokale waterprojecten. Ook in Bahar Dar , één der grotere steden in Ethiopië, hebben Hans en Mieke een 'netwerk' met Ethiopiers opgebouwd. In de nabij gelegen hoofdstad van Amhara State wordt een initiatief van Ethiopiërs ondersteund waar straatkinderen (deels HIV wezen) worden opgevangen en voorbereid op een zelfstandig leven. In Bahar Dar wordt ook een safe house voor jonge moeders en kinderen gesteund.
Hans en Mieke hebben de straatarme Ethiopiërs in hun hart gesloten. In nauw overleg met het bestuur zijn zij tot de slotsom gekomen dat bovengenoemde projecten langer hulp verdienen. In de zomer van 2016 verblijven zij opnieuw in Ethiopie en werkt Hans in een verloskundekliniek voor de allerarmsten en worden de banden met hun Ethiopische partners aangehaald. Diverse actuele projecten worden bezocht waarna aan bestuur en donoren wordt gerapporteerd. Door de intensieve samenwerking met de Ethiopiërs kan het bestuur van SMEG garanderen dat alle donaties tot de laatste euro aan de allerarmsten en kanslozen ten goede zullen komen.
De stichting blijft zich inzetten voor de bevordering van de gezondheid van de meest behoeftigen in Ethiopie. Kleinschaligheid , eigen werkzaamheid en verantwoordelijkheid van de bevolking en duurzaamheid zijn de kernwoorden.
Van half augustus tot medio september 2016 was ik (Hans Doornbos) werkzaam als gynecoloog in de Vision Maternity Clinic in Bahar Dar (hoofdstad van de Federale Staat Amhara), gelegen aan de zuidkant van het immense Lake Tana. Mijn werk daar betrof de medische supervisie in een met Australisch geld opgezette verloskunde kliniek voor de allerarmsten. Heerlijk om daar weer met de zeer kundige en gemotiveerde Ethiopische verloskundige staf te kunnen samenwerken. Wonderlijk om weer bij nacht en ontij (regenseizoen!) te moeten opdraven voor verloskundige noodhulp (veelal chirurgie).
Mijn taak betrof evenzeer klinische input (verbindingsdeuren en indeling diverse ruimten etc.) in de op het terrein al grotendeels gerealiseerde nieuwbouw. Als laatste proberen we sinds enige tijd het universiteits ziekenhuis in Bahr Dar te interesseren in het stageren van opleidelingen gynecologie, daar de medische continuiteit hiermee ook voor de toekomst verzekerd is. De formele toestemming van het ministerie is binnen, e.e.a is nog niet geconcretiseerd.
In het nieuws in Nederland wordt mondjesmaat bericht omtrent de momenteel onrustige politieke situatie in Ethiopie: vreedzame protesten tegen een regering, die al 25 jaar door een tribale minderheid wordt gedomineerd. Oftewel een kleine 10% van de bevoliing van zo’n 90 miljoen mensen eigent zich onevenredig veel toe van de economische groei, die al jaren in de dubbele cijfers loopt. Ook in Bahar Dar waren tientallen vreedzame betogers door militairen en oproerpolitie doodgeschoten. Militaire intimidatie tegenover goed georganiseerde algemene stakingen en een dreigende volksopstand. Geen openbaar vervoer en geen internet, kortom Australische vrijwilligers hadden een negatief reisadvies, terwijl ook de V.S. al z’n mensen had teruggetrokken. Uiterst sombere vooruitzichten en moeilijk werken aldaar. Ook het verlengen van mijn businessvisum bleek volstrekt onmogelijk, zodat ik m’n programma in sneltreinvaart moest afwerken. Zelf heb ik me daar (als enige blanke, voorzover ik kon zien) nooit bedreigd gevoeld en Ethiopiers zullen je altijd als gast blijven behandelen (ook militairen). Na 3 weken met veel bluf mijnerzijds een seat in een vliegtuig naar Addis kunnen bemachtigen vandaar mijn reis naar Wolisso per lokale bus te vervolgen. Verslag omtrent de bezochte projecten zie aldaar.
Samenvattend gaat Ethiopie en haar bevolking een lange periode van onrust tegemoet. Het is des te belangrijker om onze vrienden daar nu niet in de steek te laten. Niet alleen financieel, maar ook moreel wordt ons meeleven/werken op hoge prijs gesteld. De persoonlijke banden met de betrokkenen bij zowel de waterprojecten als het weeshuis in Wolisso zijn alleen maar sterker geworden en Ethiopie blijft bijna dagelijks in onze gedachten, hoewel email contact onvoorspelbaar en sporadisch mogelijk is. Een reflexmatige reactie van elk dictatoriaal regime is om bij oppositie direct sociale media te blokkeren. We hopen en verwachten, dat onze trouwe donoren zich blijven inspannen om het alledaagse leven van onze vrienden in Ethiopie te verbeteren. De gelden worden lokaal zeer goed besteed, op hoge prijs gesteld en hebben een directe invloed op welzijn en toekomstmogelijkheden van de boerenbevolking.
Het jaar 2019 werd in Ethiopie gekenmerkt door politieke instabiliteit, vertaald in tribale onlusten, stakingsacties en studentenopstanden. Vele slachtoffers vielen te betreuren en de positieve ontwikkelingen in de landelijke gebieden verkeerden op sommige plaatsen in hun tegendeel. Hele dorpen gingen in vlammen op, terwijl sommige bewoners tot heden niet naar hun woonplaats durven terugkeren. Gelukkig gaat premier Abiy Ahmed door met de democratisering en wordt hij ook in Oromia, de grootste deelstaat met zo’n 40 procent van de totale bevolking, inmiddels geaccepteerd en gewaardeerd. Zijn tegenstanders lukt het helaas telkens weer onder valse voorwendselen mensen te mobiliseren en tot ondermijnende activiteiten te verleiden. We hopen natuurlijk, dat uiteindelijk de mensen met goede bedoelingen en sociale betrokkenheid aan het langste eind zullen trekken en de democratie zal zegevieren. Onze voorzitter, Hans Doornbos, gynaecoloog, doet als volgt verslag van zijn recente verblijf in Ethiopie.
In memoriam
Tot onze grote droefheid overleed op 30 december 2022 de initiatiefnemer en voorzitter van onze stichting, Hans Doornbos, in zijn woonplaats Zaandijk. Wij verliezen in hem een heel bijzonder mens, die zich jarenlang met hart en ziel heeft ingezet voor de gezondheid van moeders en kinderen in Ethiopie.
Hans was in Nederland een gedreven gynaecoloog, maar is in zijn hart toch vooral tropenarts in Afrika gebleven. Voor degenen die hem goed kenden was het niet verwonderlijk dat hij in 2011 besloot zijn baan in het ZMC in Zaandam op te zeggen en nog een keer het avontuur in Afrika aan te gaan. Hij zond zichzelf, met Mieke, als vrijwilliger uit naar een plaats waar hij het hardst nodig was: het St.Luke’s hospitaal in Wolisso, Ethiopie. Naast zijn klinisch werk leidde hij jonge Ethiopiërs op en zag kans om veel projecten van de grond te krijgen om de gezondheid van het land in de breedste zin van het woord te bevorderen. Na drie jaar in Wolisso was hij nog een half jaar verbonden aan een kraamkliniek voor de allerarmsten in Bahar Dar. Sinds zijn terugkeer naar Nederland is hij nog diverse keren naar Ethiopië geweest om te werken, onderwijs te geven en op de hoogte te blijven van de door hem geïnitieerde projecten. Hij voelde zich er thuis en heeft altijd genoten van het land, de cultuur en vooral de vriendschap met de Ethiopiërs.
De laatste keer dat Hans Ethiopie bezocht was in april 2022. Met zijn vriend Ato Desalegn, die als hoofd van de afdeling Public Health van het St Luke’s hospital de projecten superviseert, bekeek hij de fundering van het schooltje in Lemen Ayitu, waar hij zulke grote verwachtingen van had. Nu Hans ons ontvallen is hebben wij als bestuur besloten om het werk van de stichting voort te zetten en ons met vereende inzet te beijveren dit schoolproject tot een goed einde te brengen. Van Ato Desalegn hebben we de verzekering gekregen dat de school, als eerbetoon aan Hans, zijn naam zal dragen. Hij zal nooit worden vergeten.
Bij de opening van de school in mei hopen Hans' vrouw Mieke en dochter Sarah aanwezig te zijn.
